Dorota Waśko-Czopnik
dr hab. n. med.
Dorota Waśko-Czopnik
Data publikacji 18.08.2022
Czas czytania ok. 7 min

Skrót informacji

Metronidazol jest chemioterapeutykiem o szerokim spektrum działania nie tylko przeciwbakteryjnego, ale także przeciwpierwotniakowego, najczęściej pierwszego rzutu oraz stosowanym w leczeniu H. pylori, SIBO i zapalenia uchyłków. Cechuje się nietypowym mechanizmem działania, co wpływa na jego skuteczność. Mimo potencjalnych interakcji lekowych i działań niepożądanych jest postrzegany jako lek względnie bezpieczny i skuteczny.

Wstęp

Metronidazol należy do grupy chemioterapeutyków, pochodnych 5-nitroimidazolu o właściwościach przeciwpierwotniakowych i przeciwbakteryjnych. Jest to lek całkowicie syntetyczny, nie ma naturalnego odpowiednika działającego przeciwdrobnoustrojowo, dlatego nie można w stosunku do niego używać określenia „antybiotyk”. Obecnie stanowi jeden z podstawowych leków używanych w leczeniu schorzeń wywołanych wymienionymi mikroorganizmami. Jego cząsteczka jest mała i charakteryzuje się bardzo dobrą wchłanialnością. Przenika dobrze do tkanek, przechodząc nawet przez bariery organizmu takie jak łożysko czy bariera krew–mózg. Wysoka skuteczność działania oraz względne bezpieczeństwo stosowania powodują, że opinie o metronidazolu są wśród ekspertów pozytywne.

Fakt 1. Skuteczny mechanizm działania

Działanie metronidazolu opiera się na przerywaniu łańcuchów DNA organizmów będących przyczyną infekcji. Preparat jest skuteczny w zwalczaniu bakterii beztlenowych Gram-ujemnych i Gram-dodatnich oraz określonych pierwotniaków. Metronidazol stanowi małą cząsteczkę, która z łatwością penetruje do komórek bakterii oraz pierwotniaków. Mimo zdolności przechodzenia przez błony komórkowe bakterii tlenowych nie jest ona skutecznym środkiem w walce z tą grupą bakterii. Mechanizm działania metronidazolu opiera się na jego niskim potencjale oksydoredukcyjnym. W komórce bakterii metronidazol przechodzi w formę zredukowaną i w tej formie w komórce powoduje rozerwanie łańcucha DNA bakterii beztlenowej, a następnie śmierć komórki [1].

Fakt 2. Szerokie wskazania do zastosowania

Głównym obszarem działania metronidazolu są bakterie beztlenowe, takie jak: Bacteroides, Clostridium, Eubacterium i Gardnerella>

Fakt 3. Wiele postaci leku, zależnie od zastosowania i wskazań

Fakt 4.Kluczowa rola w eradykacji Helicobacter pylori

Fakt 5. Zastosowanie w leczeniu przerostu bakteryjnego jelita cienkiego i choroby uchyłkowej

Fakt 6. Zastosowanie w leczeniu Clostridium difficile

Fakt 7. Zastosowanie w zakażeniach narządów miednicy

Fakt 8. Lek z wyboru w objawowej chorobie pasożytniczej

Fakt 9. Rzadkie działania niepożądane

Fakt 10. Szybkie do wyeliminowania interakcje lekowe

Podsumowanie