Racjonalne wybory podstawą skutecznej nebulizacji
Wstęp
Nebulizacja, zwana przez niektórych królową terapii inhalacyjnej, jest metodą dostarczania leku w postaci aerozolu do układu oddechowego w celu działania miejscowego, jak również systemowego. Metoda ta nie wymaga od chorego koordynacji manewrów oddechowych (jak w przypadku inhalatorów ciśnieniowych dozujących) ani wkładu wysiłkowego w fazie wdechowej (jak w przypadku inhalatorów suchego proszku), dlatego też znajduje zastosowanie w takich grupach chorych, jak: dzieci, osoby starsze, niewspółpracujące czy ze złą koordynacją ruchową (1). Nebulizacja jest jedną z najbezpieczniejszych metod podawania leków bezpośrednio do miejsca objętego procesem chorobowym (układu oddechowego) ‒ umożliwia precyzyjne obliczenie właściwej dawki leku. Poza przeciwwskazaniami dotyczącymi samych leków (nadwrażliwość na lek) nie istnieją bezwzględne przeciwwskazania dla nebulizacji (2).
Nebulizator to inhalator generujący aerozol w wyniku mechanicznego rozproszenia leku znajdującego się w fazie ciekłej (zawiesina, roztwór). Najczęściej wykorzystywanymi w praktyce nebulizatorami są nebulizatory pneumatyczne oraz siateczkowe pracy ciągłej (rycina 1).
Chmurę aerozolową wychodzącą z nebulizatora opisuje kilka parametrów, dających lekarzowi istotną informację o rodzaju i jakości aerozolu leczniczego:
- MMAD ‒ średnica aerodynamiczna cząstki odpowiadająca medianie rozkładu masowego, tj. parametr informujący
o średniej wielkości cząstek w danym aerozolu. Im mniej-sza MMAD, tym drobniejszy aerozol, a tym samym większa szansa na zdeponowanie leku w dolnych drogach oddechowych (rycina 2); - FPF ‒ frakcja cząstek drobnych, tj. mniejszych od>