Czy sen jest nam potrzebny?
Już sama obserwacja życia człowieka zmusza nas do uznania, że sen pełni znaczącą rolę w naszym życiu. Gdyby tak nie było, czy organizm poświęcałby na niego aż tyle czasu w ciągu doby, gdy jest tyle ciekawych aktywności wokół?
Zapotrzebowanie na sen jest cechą indywidualną i jest przede wszystkim zależne od wieku – noworodek przesypia 12-18 godzin, czterolatek – ok.12 godzin, zaś im starszy wiek – potrzeba snu ogranicza się średnio do 7-9 godzin na dobę u osoby dorosłej. I choć to zapotrzebowanie jest różne, fizjologiczna rola snu jest praktycznie taka sama. Łatwiej jest to zauważyć, gdy z różnych powodów nie możemy spać.
W czasie snu:
- następuje regulacja i wydzielanie różnych hormonów, np. adrenaliny, kortyzolu, wydzielany jest hormonu wzrostu (stąd m.in. większe zapotrzebowanie na sen u dzieci),
- regulacji podlega aktywność układu odpornościowego,
- dochodzi do regeneracji tkanek,
- zachodzą procesy termoregulacji (organizm oszczędza energię poprzez spadek temperatury ciała),
- konsoliduje się pamięć,
- aktywizują się neurony nieaktywne podczas czuwania (zapobieganie zanikania nieużywanych połączeń neuronalnych), „wyciszają” te bardzo aktywne, co stabilizuje ich wrażliwość.
Niedobór snu wpływa znacząco na przebieg procesów psychicznych:
- pojawiają się zaburzenia koncentracji uwagi,
- spada decyzyjność i kreatywność myślenia,
- spowalniają się reakcje psychofizyczne,
- następuje obniżenie motywacji,
- nadwrażliwość na bodźce słuchowe i światło,
- mogą pojawić się zachowania ryzykowne i przecenianie swoich umiejętności.