Adam Stępień
prof. dr hab. n. med.
Adam Stępień
Data publikacji 03.02.2022
Czas czytania ok. 6 min

Skrót informacji

  • Pojawiała się szansa na nowy lek w leczeniu stwardnienia bocznego zanikowego – preparat o kodzie AMX0035. Dane z badania fazy 2 CENTAUR okazały się być tak obiecujące, że FDA nadała postępowaniu w rejestracji preparatu charakter priorytetowy.
  • ALS – choroba zaliczana jest do niejednorodnej grupy chorób neuronu ruchowego występujących w każdym wieku. Częstość jej występowania wynosi 1-3 przypadków/100 tys. mieszkańców rocznie. Ryzyko jej rozwoju wzrasta z wiekiem, czas przeżycia od wystąpienia pierwszych objawów wynosi od kilku do kilkunastu lat.
  • Rodzinne występowanie SLA odnotowuje się u ok. 5-10%. U 20-30% pacjentów z  rodzinną postacią ALS (ALS-1) potwierdzono mutację na chromosomie 21 q22.1 w  genie kodującym Cu/Zn-dysmutazę nadtlenkową 1 (SOD1). Ujawniono kilkanaście mutacji genu SOD1. Towarzyszy im duża zmienność fenotypowa przebiegu choroby i jej obrazu klinicznego. Stwierdzenie mutacji nie dowodzi w 100% ujawnienia się choroby.
  • Aktualnie nie dysponujemy lekiem hamującym postęp choroby. Ryluzol jest jedynym dostępnym i zalecanym lekiem z minimalnym wpływem na przeżycie chorych, ale niepoprawiającym jakości życia, stanu funkcjonalnego i stanu mięśni. Edaravone jest drugim lekiem modyfikującym przebieg choroby zatwierdzonym do stosowania u chorych z stwardnieniem bocznym zanikowym. W fazie badań klinicznych znajduje się kilka innych leków w tym mexyletyna, retigabina, fingolimod, tocilizumab, zilucoplan.
  • AMX0035 to podawana doustnie koformulacja fenylomaślanu sodu i taurursodiolu, zaprojektowana w celu zmniejszenia stresu oksydacyjnego i dysfunkcji mitochondriów, która, jak wykazano, zmniejsza neurodegenerację w eksperymentalnych modelach ALS.

W dniu 30 grudnia 2021 roku FDA zaakceptowała nowy wniosek o rejestracje leku w leczeniu stawardnienia bocznego zanikowego (ang. amyotrophic latelar sclerosis - ALS). Związek jest połączeniem fenylomaślanu sodu i taurursodiolu. Informację o tym ogłoszono w komunikacie prasowym Amylyx Pharmaceuticals Inc.

Badanie CENTAUR – co z niego wynika?

FDA nadała postępowaniu w rejestracji preparatu kodzie AMX0035, charakter priorytetowy i przypisała mu datę rejestracji na dzień 29 czerwca 2022 r. Agencja poinformowała, że ​​zamierza w trybie przyśpieszonym zorganizować posiedzenie komitetu doradczego w sprawie wniosku. Wniosek uzyskał poparcie z uwagi na możliwość dostarczania chorym potencjalnego nowego leczenia. Zgłoszenie wniosku opierało się na danych z randomizowanego, podwójnie zaślepionego, kontrolowanego placebo badania klinicznego fazy 2 CENTAUR. Badanie kliniczne odbyło się w 25 ośrodkach konsorcjum Northeast ALS Consortium i obejmowała 137 osób z ALS. Uczestnicy, którzy otrzymali preparat AMX0035, uzyskali statystycznie istotnie spowolnienie regresji klinicznej na podstawie zrewidowanej skali oceny funkcjonalnej ALS pod koniec 6-miesięcznej fazy randomizowanej. Analiza przeżycia obejmowała wszystkich losowo przydzielonych uczestników badania CENTAUR, którzy byli obserwowani przez okres do 3 lat, w tym tych, którzy nadal otrzymywali AMX0035 w fazie rozszerzonej otwartej próby podczas obserwacji. Analiza ta wykazała aż o 44% niższe ryzyko zgonu wśród osób, które rozpoczęły leczenie AMX0035 w fazie kontrolowanej placebo>

Komentarz: ALS – aktualne dane

Leczenie – czym dysponujemy?

AMX0035 – co o nim wiemy?