Marek Jarema
prof. dr hab. n. med.
Marek Jarema
Data publikacji 23.02.2022
Czas czytania ok. 11 min

Wstęp

Problem współpracy chorych, czyli przestrzegania (a raczej nieprzestrzegania) zaleceń terapeutycznych podczas leczenia ich dolegliwości, jest uniwersalny dla całej medycyny i we wszystkich dziedzinach stanowi nie lada przeszkodę na drodze do uzyskania pełnej poprawy stanu chorego. W odniesieniu do zaburzeń psychicznych najczęściej używa się argumentu, że chorzy z tymi zaburzeniami źle współpracują podczas leczenia, ponieważ nie mają poczucia choroby.

Jest to pogląd dość rozpowszechniony, ale niekoniecznie prawdziwy, ponieważ jedynie w nielicznych zaburzeniach psychicznych występuje brak poczucia choroby; w większości z nich to poczucie jest zachowane, a czasami nawet wyolbrzymione. Gdyby rzeczywiście za nieprzestrzeganie zaleceń terapeutycznych odpowiadał bezkrytycyzm chorobowy, nie współpracowaliby przede wszystkim chorzy na schizofrenię i inne zaburzenia urojeniowe, podczas gdy wszyscy inni chorzy współpracowaliby w pełni. A tak nie jest.

Czynniki, które kształtują stopień przestrzegania zaleceń terapeutycznych przez chorego w przypadku leczenia zaburzeń psychicznych (chodzi tu głównie o leczenie farmakologiczne), można ująć następująco:

  • wgląd chorobowy (poczucie choroby),
  • zrozumienie potrzeby leczenia,
  • wiara, że leczenie przyniesie oczekiwany  skutek,
  • gotowość na godzenie się na niedogodności związane z leczeniem w imię potrzeby realizacji celu ostatecznego – wyleczenia,
  • efektywność terapii,
  • zgodność między oczekiwaniami chorego a celem terapii ustalonym przez le- karza,
  • akceptacja ograniczeń medycznych związanych z możliwością wyleczenia,
  • wsparcie rodziny i otoczenia chorego.

Jak wynika>