Niewydolność serca – wskazówki dla lekarzy rodzinnych z uwzględnieniem opieki koordynowanej
Skrót informacji
Liczba pacjentów cierpiących z powodu niewydolności serca (heart failure - HF) na świecie stale rośnie. Brak początkowych charakterystycznych objawów w wielu przypadkach opóźnia rozpoznanie choroby. Tym istotniejszą rolę odgrywa świadomość lekarza rodzinnego co do przebiegu schorzenia, jego manifestacji klinicznych, a także wskazanego postępowania farmakologicznego i niefarmakologicznego. Przed wprowadzeniem opieki koordynowanej postawienie rozpoznania niewydolności serca w gabinecie lekarza rodzinnego było utrudnione ze względu na brak możliwości bezpłatnego zlecenia badań takich jak peptydy natriuretyczne oraz brak możliwości bezpośredniego skierowania pacjenta na badanie echokardiograficzne. Proces diagnostyczno-terapeutyczny wydłużał się przez znaczny czas oczekiwania na wizytę u specjalistów kardiologów w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej (AOS).
Artykuł we współpracy z
Wstęp
Niewydolność serca jest zespołem klinicznym spowodowanym nieprawidłowościami w budowie i/lub czynności mięśnia sercowego. Składają się na nią typowe objawy podmiotowe, takie jak duszność i zmęczenie, a także objawy przedmiotowe na przykład podwyższone ciśnienie w żyłach szyjnych, trzeszczenia i obrzęki. Niewydolności serca towarzyszy zbyt mały rzut serca lub wzrost ciśnienia napełniania [1-2]. Schorzenie najczęściej jest konsekwencją choroby wieńcowej i/lub nadciśnienia tętniczego [1,3]. Niewydolność serca występuje u 1-2% populacji ogólnej, a jej występowanie rośnie wraz z wiekiem. W grupie pacjentów 70-letnich dotyczy co dziesiątej osoby [1,4].
Podziału przewlekłej niewydolności serca dokonuje się na podstawie ocenionej w badaniu echokardiograficznym frakcji wyrzutowej lewej komory serca (ejection fraction -EF):
- niewydolność serca z zachowaną frakcją wyrzutową lewej komory (HFpEF), gdy EF ≥ 50%;
- niewydolność serca z łagodnie obniżoną frakcją wyrzutową lewej komory (HFmrEF), gdy EF 41-49%
- niewydolność serca z obniżoną frakcją wyrzutową lewej komory (HFrEF), gdy EF ≤ 40%.
Przydzielenie do powyższych grup ma znaczenie ze względu odmienne rokowanie [1,4]. Nieleczona niewydolność serca wiąże się z niepomyślnym rokowaniem, dlatego istotne jest szybkie wdrożenie odpowiedniego postępowania leczniczego [1-3].
Podejrzenie
Podejrzenie HF stawia się zwykle na podstawie badania przedmiotowego i podmiotowego oraz występowania charakterystycznych chorób towarzyszących u pacjenta.
Najbardziej typowe dla niewydolności serca objawy>