Pacjent z przewlekłą chorobą nerek w gabinecie lekarza rodzinnego
Skrót informacji
Przewlekła choroba nerek (PChN) jest jednym z najczęstszych schorzeń przewlekłych, zwłaszcza wśród osób powyżej 75 roku życia. Według definicji Kidney Disease: Improving Global Outcome (KDIGO 2012) przewlekła choroba nerek to utrzymujące się co najmniej 3 miesiące nieprawidłowości budowy lub czynności nerek, które mają wpływ na zdrowie. Diagnostyka PChN obejmuje stwierdzenie nieprawidłowego eGFR (< 60 ml/min/1,73 m2) lub albuminurii/UACR 30mg/d; 30 mg/g w odstępie co najmniej 3 miesięcy. Najczęstszą przyczyną PChN jest cukrzyca, rzadziej nadciśnienie tętnicze, kłębuszkowe zapalenia nerek czy też wady nerek. Podstawowe znaczenie w leczeniu PChN ma modyfikacja stylu życia oraz leczenie schorzeń przewlekłych – utrzymanie prawidłowego ciśnienia tętniczego krwi oraz normoglikemii. Leczenie tej choroby w dużej mierze może opierać się na lekarzu rodzinnym/POZ, natomiast skierowanie do specjalisty nefrologii powinno być w przypadku ciężko leczących się przypadków i/lub postępujących pogorszeń funkcji nerek.
Słowa klucz: PChN, czynniki ryzyka, eGFR,
Wstęp i diagnostyka
Przewlekła choroba nerek jest schorzeniem przewlekłym, które wynika ze zmniejszenia liczby nefronów w związku z toczącym się stanem zapalnym. Choroba ta obecnie jest jedną z najczęstszych schorzeń przewlekłych i obok cukrzycy oraz schorzeń sercowo-naczyniowych zaliczana jest do chorób cywilizacyjnych [1].
Według definicji Kidney Disease: Improving Global Outcome (KDIGO 2012) przewlekła choroba nerek to utrzymujące się co najmniej 3 miesiące nieprawidłowości budowy lub czynności nerek, które mają wpływ na zdrowie [2].
W związku z definicją diagnostyka przewlekłej choroby nerek (PChN) możliwa jest na podstawie badań laboratoryjnych. Najczęściej wykonywanym badaniem przesiewowym funkcji nerek jest stężenie kreatyniny w surowicy. Badanie to jest tanie oraz dostępne w ramach koszyka badań podstawowej opieki zdrowotnej. Na podstawie stężenia kreatyniny możliwe jest określenie filtracji kłębuszkowej (glomerular filtration rate - GFR). Jednakże w codziennej praktyce posługujemy się wartością szacowanego wskaźnika filtracji kłębuszkowej (eGFR). Do jego obliczenia wykorzystywanych jest wiele wzorów matematycznych, najczęściej stosowane są CKD-EPI, MDRD oraz Cockrofta-Gaulta. Punkt odcięcia dla wartość GFR przyjęto 60 ml/min/1,73 m2. Kryterium diagnostyczne PChN obejmuje dwukrotny pomiar GFR < 60 ml/min/1,73 m2 w odstępie co najmniej 3 miesięcy [1,2].
Kolejnym kryterium diagnostycznym PChN jest albuminuria lub wskaźnik albuminy/kreatynina w moczu (ACR/UACR). Wartości prawidłowe obu parametrów wynoszą odpowiednio 30mg/d oraz 30 mg/g. Dwukrotny pomiar>
Klasyfikacja PChN
Obraz kliniczny
Przyczyny choroby
Postępowanie z pacjentem
Szczepienia ochronne
Podsumowanie
