Przewód pokarmowy a COVID-19. Obserwacje po roku pandemii. Część 1. Pacjenci ze schorzeniami górnego odcinka przewodu pokarmowego
Skrót informacji
Najczęstsze objawy kliniczne choroby spowodowanej przez koronawirus SARS-CoV-2 (COVID-19) obejmują gorączkę, kaszel, duszność, bóle gardła, bóle mięśni i stawów, dreszcze oraz bóle głowy. W przebiegu COVID-19 stwierdzono także występowanie sympotów ze strony przewodu pokarmowego, takich jak: biegunka, nudności, wymioty, ból brzucha i brak apetytu. Chociaż nie są w pełni poznane mechanizmy odpowiedzialne za rozwój biegunki w COVID-19, obecnie uważa się, że może ona być wynikiem bezpośredniego cytopatycznego działania wirusa oraz odpowiedzi immunologicznej. Dodatkowo po zakażeniu przewodu pokarmowego SARS-CoV-2 u niektórych pacjentów mogą wystąpić zmiany w mikrobiocie jelitowej. W artykule przedstawiono analizę objawów ze strony przewodu pokarmowego, które pojawiają się w przebiegu COVID-19, oraz omówiono zagadnienia związane z ich rozpoznawaniem i leczeniem.
Wstęp
Pierwsze zakażenia powodowane przez koronawirusy zidentyfikowano u zwierząt domowych w Ameryce Północnej w latach 20. XX w. [1]. Natomiast u ludzi zakażenia dróg oddechowych wywołane przez koronawirusy potwierdzono w latach 60. XX w. W kolejnych latach zidentyfikowano kilka szczepów koronawirusów, które powodują infekcje dróg oddechowych o łagodnym przebiegu, tj.: OC43 (HCoV-OC43), HKU1 (HCoV-HKU1), 229E (HCoV-229E) NL63 (HCoV-NL63) [2]. W 2002 r., w czasie epidemii w Chinach, zidentyfikowano wirus SARS-CoV-1, a w 2012 r. na Bliskim Wschodzie – wirus MERS-CoV, odpowiedzialny za powstanie objawów ostrej niewydolności oddechowej. Obecna pandemia spowodowana przez wirus SARS-CoV-2 miała swój początek pod koniec 2019 r. w chińskiej prowincji Wuhan. W obrazie klinicznym ciężkich zakażeń wywoływanych przez koronawirusy dominują symptomy ze strony dróg oddechowych, takie jak kaszel i duszność, oraz gorączka. Wyniki badań analizujące przebieg kliniczny epidemii SARS-CoV-1 i MERS potwierdziły obecność objawów ze strony przewodu pokarmowego u znacznej grupy pacjentów. W przebiegu SARS-CoV-1 nudności i wymioty występowały u 20–35% chorych, a biegunka u 16–73% pacjentów. Natomiast w grupie chorych na MERS biegunkę potwierdzono u 25%, a nudności i wymioty u 8–14% z nich. Podobne informacje dotyczące częstości występowania różnych symptomów ze strony przewodu pokarmowego uzyskiwano już od początku trwania pandemii COVID-19. Obecne>