Depresja – postępowanie w POZ
Skrót informacji
- Depresja jest schorzeniem, które trudno jednoznacznie scharakteryzować i u każdego pacjenta może przebiegać odmiennie. Z tego powodu choroba ta przysparza wielu trudności diagnostycznych.
- Wg definicji zaburzenia depresyjne charakteryzują się obniżeniem nastroju, napędu psychoruchowego, zaburzeniami snu oraz występowaniem lęku1. Choroba ta coraz bardziej rozpowszechnia się we współczesnym społeczeństwie. Cierpią na nią zarówno osoby młode, jak i osoby w podeszłym wieku. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO, World Health Organization) podaje, że na depresję choruje co najmniej 350 milionów ludzi oraz, że choroba ta zajmuje czwarte miejsce na liście przyczyn niepełnosprawności chorobowej na całym świecie2.
- Szczególną rolę w rozpoznawaniu depresji pełnią lekarze rodzinni ze względu na bliski, regularny i szeroki kontakt z wieloma grupami pacjentów w każdym wieku. Szacuje się, że około 30% osób z objawami depresji w pierwszej kolejności będzie szukało pomocy u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Spowodowane jest to niespecyficznymi objawami somatycznymi, które często są początkowymi oznakami choroby psychicznej, a także spotykanym wciąż u pacjentów strachem przed wizytą u lekarza psychiatry3.
- Według różnych szacunków około 1/3 pacjentów zgłaszających się do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej cierpi na zaburzenia o podłożu psychiatrycznym i jest to szeroko rozpowszechniony problem o znaczeniu społecznym4.
- Depresja może mieć przebieg jednorazowy, epizodyczny z całkowitym ustąpieniem objawów lub występować w postaci zaburzeń nawracających1. Wyróżnia się łagodne, umiarkowane i ciężkie epizody depresyjne, zależnie od nasilenia objawów i stopnia dezorganizacji działania i pogorszenia jakości życia pacjenta.
Artykuł powstał we współpracy z 
Rozpoznanie depresji
Zaburzenia depresyjne to grupa zaburzeń z dominującym objawem subiektywnie odczuwanego obniżenia nastroju. Kryteria rozpoznania epizodu dużej depresji wg DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) podają, że objawy muszą występować niemal codziennie przez większą część dnia od co najmniej dwóch tygodni. Powinno to być co najmniej pięć objawów z niżej wymienionych, w tym co najmniej jeden z tych objawów to depresyjny nastrój i/lub uczucie zobojętnienia lub wyraźne zmniejszenie zainteresowania niemal wszystkimi czynnościami życiowymi. Pozostałe objawy, mogące wskazywać na epizod depresji to:
- wzmożone lub osłabione łaknienie bądź znaczny nieintencjonalny spadek lub przyrost masy ciała
- bezsenność lub nadmierna senność
- podniecenie lub spowolnienie psychoruchowe
- uczucie zmęczenia lub utraty energii
- poczucie własnej bezwartościowości lub nieuzasadnione poczucie winy
- zmniejszenie sprawności myślenia, trudności w skupieniu uwagi lub podjęciu decyzji
- nawracające myśli o śmierci
- nawracające myśli samobójcze bez określonego planu, podejmowanie prób samobójczych lub posiadanie planu popełnienia samobójstwa1,5.
Cechą typową dla wielu przypadków depresji są dobowe wahania samopoczucia związane z gorszym funkcjonowaniem w godzinach porannych i poprawą nastroju u pacjentów wieczorem. Osoba chorują na depresję ma obniżone poczucie własnej wartości i źle ocenia swoje funkcjonowanie. Często pacjenci odczuwają lęk, który może przybierać charakter przewlekły1-4. W przypadku braku interwencji narastanie objawów prowadzi często do postawy rezygnacyjnej i>
Objawy depresji
Leczenie depresji
Podsumowanie
