Anna Robak-Reczek
Anna Robak-Reczek
Data publikacji 12.05.2021
Czas czytania ok. 4 min

Bohater z epilepsją. Fiodor Dostojewski i jego bohaterowie

"Ludzie nie są w stanie wyobrazić sobie szczęścia, które my, epileptycy, czujemy w trakcie sekundy przed naszymi atakami. Nie zamieniłbym tego za nic na świecie"1 – chorujący na padaczkę skroniową Fiodor. Obliczono, że w latach 1853-1880 miał niemal 400 ataków2. Dostojewski widział w swojej chorobie dar i może dlatego obdzielił nią bohaterów swoich książek? Ten typ padaczki, z ekstatycznym początkiem, nazwany został nawet "padaczką Dostojewskiego". Prof. Vetulani mówił: "Uważa się, iż padaczki Dostojewskiego miały wielkie znaczenie dla tworzenia systemów religijnych. Osoby cierpiące na nie cechuje tzw. zespół Geschwinda. (…) Możemy przypuszczać, że padaczka tego typu nie jest chorobą, ale cechą ułatwiającą, dzięki wzmożonej aktywności mózgu, poznanie pewnych spraw pozostających nieosiągalnymi dla przeciętnego umysłu"3.

Pisarz i jego choroba

Dostojewski widział w swoich atakach boskie zrządzenie. Jego napady były ekstatyczne (co wskazuje na pobudzenie układu nagrody) i czerpał z nich natchnienie. Ale z powodu epilepsji zmarł syn pisarza. Musiał więc widzieć w niej nie tylko dar, ale i tragedię. Sam też doświadczał nie tylko początkowej ekstazy, ale też stanów znacznie mniej pożądanych: tracił przytomność i osuwał się na ziemię (co powodowało urazy), po>

Bohater i bohater