Radosław Grabysa
dr hab. n. med.
Radosław Grabysa
Data publikacji 21.03.2022
Czas czytania ok. 8 min

Wstęp

Antagoniści aldosteronu (AA) to jeden z filarów nowoczesnej, poprawiającej rokowanie farmakoterapii kardiologicznej.
Leki te blokują receptor mineralokortykoidowy (MR), a więc jedno z ostatnich ogniw układu renina–angiotensyna–
aldosteron (RAA), którego aktywacja leży u podstaw rozwoju całego spektrum patologii układu sercowo
-naczyniowego.

Aktualnie w codziennej praktyce klinicznej stosowane są 2 leki z tej grupy: „klasyczny”, zsyntetyzowany
w latach 50. ubiegłego wieku spironolakton oraz nowoczesny, wysoce selektywny eplerenon. Niekorzystne
efekty podwyższonego stężenia aldosteronu wynikają z jego wpływu na homeostazę wodno-elektrolitową ustroju
(retencja wody i wzrost ciśnienia tętniczego), a także z jego „toksycznego” udziału w szeregu patologicznych procesów
zachodzących w ścianie naczyń krwionośnych i tkance mięśnia sercowego (m.in. dysfunkcja sródbłonka oraz
włóknienie śródmiąższowe). W aktualnie obowiązujących wytycznych odnośnie do postępowania w niewydolności
serca AA wymieniani są jako grupa leków, a wybór pomiędzy spironolaktonem a eplerenonem nie jest łatwą
decyzją.

Poniższy „pojedynek” i jego rezultat mogą pomóc w wyborze najlepszej opcji terapeutycznej dla konkretnego pacjenta.

RUNDA 1.  Pozycja w aktualnych wytycznych dotyczących postępowania w niewydolności serca

Według aktualnych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC, European Society of Cardiology), dotyczących diagnostyki i leczenia ostrej i przewlekłej niewydolności serca, antagoniści receptora mineralokortykoidowego - spironolakton lub eplerenon - są zalecani "u wszystkich chorych z niewydolnością serca z obniżoną">

RUNDA 2. Skuteczność w świetle wyników badań klinicznych z kręgu medycyny opartej na dowodach naukowych

RUNDA 3. Mechanizm działania i działania niepożądane spironolaktonu i eplerenonu

RUNDA 4. Tolerancja leczenia antagonistami aldosteronu w świetle badań z kręgu medycyny opartej na dowodach naukowych

RUNDA 5. Wpływ leczenia antagonistami aldosteronu na częstość występowania migotania przedsionków

Podsumowanie