Anita Korczak
lek.
Anita Korczak
Michał Stegienta
lek.
Michał Stegienta
Wojciech Pluta
lek.
Wojciech Pluta
Jarosław Drożdż
prof. dr hab. n. med.
Jarosław Drożdż
Data publikacji 20.06.2022
Czas czytania ok. 17 min

Skrót informacji

Migotanie przedsionków należy do najczęściej spotykanych zaburzeń rytmu u pacjentów zarówno w gabinetach kardiologicznych, jak i u lekarzy innych specjalności. Mnogość stosowanych leków oraz strategii postępowania może stanowić wyzwanie, a wybór optymalnej terapii pozwala zminimalizować ryzyko groźnych powikłań sercowo-naczyniowych. W niniejszym artykule w sposób syntetyczny przedstawiono najważniejsze informacje dotyczące arytmii oraz wskazano na kluczowe elementy terapii w oparciu o najnowsze wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego z 2020 roku.

Podkreślono rolę schematów postępowania systematyzujących najistotniejsze kroki w ocenie ryzyka udaru, nasilenia objawów, obciążenia dla pacjenta oraz podłoża arytmii. Wskazano na główne kierunki leczenia z uwzględnieniem zmniejszania ryzyka zdarzeń niedokrwiennych przy jednoczesnej optymalizacji ryzyka zdarzeń krwotocznych. Uwydatniono konieczność przyjęcia odpowiedniej strategii dotyczącej utrzymania rytmu zatokowego bądź też kontroli częstości rytmu serca w zależności od ryzyka nawrotu arytmii. Ponadto w sposób szczególny podkreślono znaczenie towarzyszących czynników ryzyka oraz chorób współistniejących jako elementów niezbędnych do najlepszej, całościowej opieki nad chorym. Całość postępowania przedstawiono na realnych przykładach celem wypracowania i implementacji odpowiednich mechanizmów w codziennej praktyce lekarskiej.

Etiologia i epidemiologia migotania przedsionków

Migotanie przedsionków to jedno z najczęściej spotykanych zaburzeń rytmu serca wśród dorosłych na świecie. Szacuje się, że średnia częstość występowania migotania przedsionków wynosi 2–4%, liczba ta stale rośnie z powodu zwiększonego poszukiwania nierozpoznanego dotychczas migotania przedsionków oraz wydłużonej długości życia populacji [1, 16]. Ryzyko wystąpienia AF (atrial fibrillation) zależy od: wieku (u osób > 55 lat ryzyko wystąpienia arytmii wynosi średnio 37%), czynników genetycznych, płci (częściej u mężczyzn), rasy (częściej w grupach osób rasy białej) i chorób towarzyszących (m.in. nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, otyłość, obturacyjny bezdech senny, choroba wieńcowa, niewydolność serca, przewlekła choroba nerek) [1, 9].

W świetle obowiązujących wytycznych ESC (2020) badanie przesiewowe w kierunku rozpoznawania migotania przedsionków zaleca się u wszystkich pacjentów w wieku ≥ 65 lat, które polega na ocenie tętna lub rejestracji EKG podczas wykonywania innych badań. U pacjentów z dużym ryzykiem udaru mózgu i w wieku ≥ 75 lat należy rozważyć regularną ocenę EKG [1, 5].

Mechanizmem powstawania migotania przedsionków jest tworzenie się chaotycznych fal pobudzenia w obrębie mięśnia przedsionków, które skutkuje ich nieskoordynowanym skurczem [2, 4].

Diagnostyka migotania przedsionków

Podstawowym narzędziem diagnostycznym służącym rozpoznawaniu migotania przedsionków jest standardowy 12 odprowadzeniowy zapis EKG (lub zapis EKG z pojedynczego odprowadzenia), w którym rejestrujemy:

  • brak powtarzających się załamków P,
  • niemiarowe,>

Obraz kliniczny i następstwa migotania przedsionków

Charakterystyka migotania przedsionków [1, 3]

Leczenie migotania przedsionków

Przypadek kliniczny