Mateusz Babicki
Dr n. med.
Mateusz Babicki
Data publikacji 04.09.2024
Aktualizacja 24.09.2024
Czas czytania ok. 7 min

Skrót informacji

Infekcje górnych dróg układu oddechowego (GDO) są częstą przyczyną wizyt lekarskich w POZ, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Jedną z najczęstszych postaci infekcji GDO jest zapalenie gardła, którego etiologia w 90-95% przypadków ma podłoże wirusowe. Zapalenie gardła i migdałków podniebiennych ma charakter łagodny, samoograniczający się. Kluczowym elementem jest prawidłowa diagnoza i ocena wskazań do antybiotykoterapii. W tej ocenie przydatnymi narzędziami są szybkie testy CRP oraz testy antygenowe. Każdemu pacjentowi z objawami infekcji układu oddechowego należy wdrożyć leczenie objawowe. W przypadku bakteryjnego zapalenia gardła antybiotykiem I rzutu jest penicylina fenoksymetylowa.

Artykuł powstał we współpracy z PTMR_logo

Infekcje układu oddechowego – częste w każdym wieku

Infekcje układu oddechowego są jednym z najczęstszych problemów zdrowotnych z jakim zgłaszają się Polacy do lekarza POZ. W 2021 roku 14.69% (13 829 793) wizyt w POZ dotyczyło infekcji GDO,
w tym 1.99% (1 872 039) dotyczyło ostrego zapalenia gardła i migdałków podniebiennych1. Etiologia zapalenia gardła ma głównie podłoże wirusowe. Szacuje się, że u dorosłych wirusy odpowiadają za 90-95% przyczyn zapalenia gardła, podczas gdy u dzieci do 3 roku życia za 70-85% przypadków.  Najczęstsze czynniki etiologiczne obejmują: rinowirusy, koronawirusy, adenowirusy, wirus Epsteina-Barr, cytomegalowirus, wirusy Coxsackie, Herpes simplex, wirusy grypy i paragrypy. Wśród infekcji bakteryjnych dominują zakażenia wywołane przez S. pyogenes. Zdecydowanie rzadziej zdarzają się zakażenia paciorkowcami grup C i G, M. pneumoniae czy C. pneumoniae. Sporadycznie infekcje mogą być spowodowane także przez: N. gonorrhoeae, Corynebacterium diphtheriae, Arcanobacterium haemolyticum, Nocardia oraz bakterie beztlenowe2,3. Niestety, ostre zapalenie gardła i migdałków podniebiennych jest jedną z najczęstszych przyczyn nadużywania antybiotyków w lecznictwie ambulatoryjnym.

Obraz kliniczny

Zapalenie gardła i migdałków podniebiennych ma charakter sezonowy, najczęściej dotykając ludzi
w okresie od późnej jesieni do wczesnej wiosny. Zakażenie najczęściej następuje drogą kropelkową poprzez bezpośredni kontakt z>

Możliwości diagnostyczne w POZ

Leczenie