„Ranny ptaszek” i „nocny marek” z medycznego punktu widzenia

Chronotyp to rodzaj wewnętrznego zegara biologicznego, który wyznacza nam rytm dobowy. Jest odpowiedzialny za funkcjonowanie naszego organizmu w ciągu dnia oraz wyznacza pory, w których jesteśmy bardziej efektywni, a w których nasza energia maleje. Podstawowy podział obejmuje tzw. „ranne ptaszki” (skowronki; wczesny chronotyp) i „nocne marki” (sowy; późny chronotyp). Są dowody, że to do której grupy należymy może być uwarunkowane genetycznie, choć bywa, że nasz chronotyp zmienia się wraz z wiekiem. Wpływ na nasze zachowania w tym zakresie ma także tryb życia jaki prowadzimy.

To czy jesteśmy rannym ptaszkiem czy nocnym markiem ma wpływ nie tylko na to jak funkcjonujemy w różnych porach dnia, ale także na nasze zdrowie. Badanie opublikowane w Experimental Physiology wykazało, że nasze cykle snu i czuwania są powiązane z metabolizmem organizmu.

Badacze podzielił grupę 51 dorosłych na podstawie odpowiedzi udzielonych w kwestionariuszu na wczesne lub późne chronotypy. Wszyscy uczestnicy mieli zespół metaboliczny i prowadzili siedzący tryb życia ćwicząc mniej niż 60 minut tygodniowo. W czasie trwania badania uczestnicy nosili akcelerometr, aby rejestrować, w jakich porach dnia byli najbardziej aktywni. Po całonocnej (12 godz.) przerwie w przyjmowaniu posiłków, u uczestników w spoczynku i podczas wysiłku fizycznego poddano analizie próbki gazów oddechowych oraz wykonano pomiary zużycia tlenu (V̇O₂)>