Nadkażenia bakteryjne infekcji wirusowych
Skrót informacji
W pracy przedstawiono konieczność różnicowania etiologii infekcji dróg oddechowych i dostosowania terapii celowanej. Należy pamiętać, iż w praktyce POZ dominują infekcje niewymagające antybiotykoterapii, szczególnie w pierwszych dniach leczenia. Istotne jest leczenie objawowe, w tym redukcja uciążliwego kaszlu. W przypadku etiologii pierwotnie bakteryjnej lub wtórnego nadkażenia bakteryjnego niezbędna może się okazać antybiotykoterapia.
Wstęp
Powszechne występowanie infekcji układu oddechowego sprawia, iż ich rozpoznawanie i leczenie jest stałym elementem codziennej praktyki lekarza POZ. W etiologii ostrych zakażeń górnych dróg oddechowych oraz ostrego zapalenia oskrzeli dominującą rolę odgrywają wirusy. Szacuje się, iż są one przyczyną 50–60% pozaszpitalnych zakażeń osób dorosłych i do 85% w przypadku dzieci. Do najczęstszych patogenów wirusowych należą: rhinowirusy, koronawirusy, adenowirusy, wirus paragrypy, grypy, wirus syncytialny i enterowirusy [1]. Pierwotna etiologia bakteryjna występuje wyraźnie rzadziej. Infekcje wirusowe torują jednak również drogę wtórnym nadkażeniom bakteryjnym. Określenie skali problemu jest trudne – zależy od grupy wiekowej, lokalizacji infekcji, schorzeń towarzyszących i stosowanej terapii. Wtórne nadkażenia bakteryjne często powiązane są ze współwystępowaniem niedoleczonych zakażeń przewlekłych (np. zatok obocznych nosa) bądź z obecnością schorzeń przewlekłych (niedoborów odporności, zespołu nieruchomych rzęsek, alergii czy chorób obturacyjnych płuc).
Przy przedłużającej się infekcji, szczególnie z ewoluującą symptomatologią, lekarz musi rozważyć modyfikację terapii, w tym włączenie antybiotyku. Dzieje się tak, gdyż infekcja wirusowa działa na organizm immunosupresyjnie, uszkadzając błonę śluzową dróg oddechowych i upośledzając odporność miejscową. W Polsce przyczyną nadkażeń bakteryjnych pozostają te same patogeny, które wywołują pierwotne infekcje bakteryjne – najczęściej są to pneumokoki, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Staphylococcus aureus, rzadziej Neisseria meningitidis i Streptococcus pyogenes. Do atypowych bakterii odpowiedzialnych za infekcje dróg oddechowych należą: Mycoplasma pneumoniae, Chlamydophila pneumoniae i Legionella pneumophila
Terapia infekcji
Podsumowanie
